کلیه‌ها مسئول تصفیه کردن خون هستند.کلیه‌ها مواد مضر و مایعات اضافی را از خون بر می‌دارند و به ادرار تبدیل می‌کنند که بتوان آن‌ها به راحتی دفع نمود.
دیالیز، یکی از روش‌های حیاتی درمانی جایگزین وظایف کلیه‌ها در افرادی است که از عملکرد کلیه‌های خود محروم هستند
در مواردی که کلیه‌ها به طور مستمر قادر به تصفیه خون نیستند، نیاز به دیالیز برای حفظ زندگی و بهبود کیفیت زندگی بیماران به وجود می‌آید.( معمولا در افراد با GFR کمتر از 15 و در افرادی که با نارسایی حاد کلیه و علایم دیالیز اورژانس مراجعه می کنند دیالیز شروع می شود. )
انواع دیالیز
1-همودیالیز 2-دیالیز صفاقی
همودیالیز:
دیالیز خونی به معنی فرایند تصفیه خون است.در دیالیز خونی,فرایند تصفیه در ماشینی خارج از بدن انجام می گیرد.
پزشک با روش جراحی یک دسترسی دایمی به جریان خون می سازد بنا بر این خون می تواند از طریق ماشین دیالیز خارج شده و به بدن باز گردد.این مناطق دسترسی ,فیستول ,کاتتریا گرافت نامیده می شود.
در دیالیز خونی معمولا نیاز است که شما سه جلسه درمانی در هفته داشته باشید.هر جلسه معمولا بین 3 الی 5 ساعت بطول می انجامد.شما مکن است برای به حداقل رساندن تجمع مواد زاید در بدنتان در فواصل روزهای بین جلسات درمانی ,نیاز به محدودیت رزیم غذایی ومایعات مصرفی داشته باشید.
دیالیز صفاقی:
در دیالیز صفاقی از پرده صفاق که پرده ای طبیعی است و حفره شکم را می پوشاند استفاده می شود.پرده صفاق سوراخهای کوچکی دارد و بعنوان صافی عمل می کند.موای زاید و مایعات می توانند از طریق این پرده از بدن دفع شوند.
مایع دیالیز,از خلال لوله پلاستیکی نرم و کوچک به نام کاتتر دیالیز صفاقی,به حفره صفاق جریان می یابد.
در دیالیز صفاقی,فرایند دیالیز داخل شکم بیمار با استفاده از غشاء طبیی صفاق بعنوان غشاء دیالیز انجام می گیرد.مویرگهای صفاق دارای تعداد زیادی منافذ کوچک است,این منافذ به صفاق اجازه می دهد تا بعنوان غشای دیالیز مورد استفاده قرار گیرد.خون از خلال عروق خونی به صفاق جریان یافته و از کنار منافذ عبور می کند,بنابراین آب و مواد سمی به آسانی می تواند از خلال منافذ عبور نمایند.به هنگام دیالیز حفره صفاق بعنوان مخزن مایع دیالیز مورد استفاده قرار می گیرد.
انتخاب این که برای افراد با نارسایی کلیه کدام دیالیز مناسب تر است بر عهده پزشک و بر اساس شرایط بیمار می باشد.
عوارض دیالیز چه هستند؟
افت فشار و گرفتگی عضلات از شایع‌ترین عوارض جانبی دیالیز به شمار می‌آیندکسانی که تحت دیالیز هستند، به طور معمول بیشتر از دیگران احساس خستگی می‌کنند.
در دیالیز احتمال عفونت وجود دارد و باید در رعایت بهداشت و اصول مربوطه دقت کرد چرا که عفونت می توانند بسیار خطرناک و تهدید کننده جان بیمار باشد.
مراقبت های بعد از دیالیز
- اگر از کاتتر وریدی استفاده می‌کنید، محل ورود و خروج کاتتر را تمیز و خشک نگه دارید. دستورالعمل‌های پزشک در مورد تعویض بانداژ یا مواد ضدعفونی کننده را رعایت کنید.
- پس از دیالیز، به علائم و عوارضی مانند خستگی شدید، تهوع، استفراغ، اسهال ، تنگی نفس، درد یا سفتی در محل ورود و خروج کاتتر و تغییرات قابل توجه در فشار خون توجه کنید. در صورت وجود هرگونه مشکل، به پزشک اطلاع دهید.
- تغذیه مناسب بعد از دیالیز کلیه بسیار مهم است. رژیم غذایی خاصی ممکن است توسط پزشک یا متخصص تغذیه تجویز شود که رعایت این رژیم غذایی مناسباز آنجایی که رژیم غذایی در افراد دیالیزی بسیار اهمیت دارد با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید.
در نهایت افرادی که نیاز به شروع دیالیز با دستور پزشک دارند نیاز به ویزیت منظم و آزمایشات ماهانه و سه ماهه و شش ماهه جهت کنترل بیماری کلیوی خود می باشند . این افراد می توان تحت نظر متخصص داخلی یا فوق تخصص نفرولوژی قرار گیرند.
.
